ELGC(5)-21-18 Papur 16/ Paper 16
Rebecca Evans AC
Y Gweinidog Tai ac Adfywio
Llywodraeth Cymru
26 Mehefin 2018
Annwyl Rebecca
Yr ymchwiliad sy’n mynd rhagddo i ddiogelwch
tân mewn adeiladau uchel iawn
Diolch i chi am eich llythyr dyddiedig 12 Mehefin
2018, a drafodwyd gennym yn ein cyfarfod ar 21 Mehefin. Gwnaethom
gytuno i godi nifer o faterion gyda chi.
Y sector preifat - rôl asiantau rheoli
blociau
Yn ein llythyr blaenorol dyddiedig 17 Mai, gwnaethom
ofyn am sicrwydd y bydd Llywodraeth Cymru yn rhoi cymorth i
gwmnïau a sefydlwyd i reoli blociau preswyl sy'n eiddo i
berchnogion preifat. Yn y llythyr hwn, nodwyd bod y cyfrifoldeb am
reoli mewn nifer o flociau wedi mynd i berchnogion fflatiau, a'u
bod bellach yn gorfod delio â materion cymhleth o ran
adeiladau, iechyd a diogelwch, cyllid a'r gyfraith. Gofynnwyd i chi
nodi’r camau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i sicrhau
bod gan y byrddau rheoli'r sgiliau a'r adnoddau i ymdrin â'r
materion hyn.
Yn eich ymateb, gwnaethoch nodi'r gwaith y mae
Llywodraeth Cymru yn ei wneud o ran rheoli prydlesi, a nodwyd hefyd
y byddech chi'n datblygu a mireinio'r opsiynau priodol yn dilyn yr
adroddiad Hackitt, a'r ymateb i'r argymhellion sy'n ymwneud â
deiliaid dyletswyddau. Fodd bynnag, ni ddarparwyd gennych ddim
manylion ynghylch y camau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd yn y
cyfamser i helpu cwmnïau a sefydlwyd i reoli blociau preswyl
mewn perchnogaeth breifat i ddelio â'r
materion cymhleth hyn, ac yn arbennig y rhai nad
ydynt bob amser yn meddu ar y profiad na'r wybodaeth i allu ymdrin
yn rhwydd â'r penderfyniadau anodd hyn.
Nodwn fod y prif ffocws wedi bod ar flociau â
chladin ACM, ond cafwyd pryderon o ran diogelwch mewn blociau sydd
heb gladin o'r fath. Felly, fel mater o bwys, mae'n rhaid i ymateb
Llywodraeth Cymru ystyried yr agwedd hon, a sicrhau bod y trigolion
hyn hefyd yn cael cymorth a chyngor ynglŷn â sut i
sicrhau bod eu blociau'n ddiogel.
At hynny, mae gennym bryderon sylweddol o hyd
ynghylch pwy sy'n atebol am gostau gwaith adfer neu fesurau
diogelwch tân interim (fel wardeiniaid tân). Rydym yn
ymwybodol y gallai rhywfaint o'r gwaith adfer hwn gostio'n fawr er
mwyn sicrhau bod adeiladau yn cyrraedd safon diogelwch sylfaenol,
ac ni fydd pob perchennog mewn sefyllfa i sicrhau'r arian i dalu am
y gwaith. Gwyddom am adroddiadau sy'n awgrymu bod pobl bellach mewn
sefyllfa lle na allant gael morgeisi na gwerthu eiddo o bosibl, a
hynny oherwydd yr ansicrwydd parhaus ynghylch diogelwch, maint o
waith adfer sydd ei angen, a sut y bydd hyn yn cael ei
ariannu.
Rydym yn nodi gyda diddordeb y cynnig gan yr RLA, i
Lywodraeth Cymru sefydlu cronfa benthyg llog isel a fyddai'n atal
oedi yn y gwaith diogelwch oherwydd anghydfodau ynghylch
atebolrwydd neu anawsterau codi arian. Ym mha ffordd y mae
Llywodraeth Cymru wedi ystyried y cynnig hwn, neu opsiynau eraill i
atal oedi o ran cynnal gwaith adfer?
Grŵp Arbenigol
Rydym yn croesawu sefydlu'r Grŵp Arbenigol i
ystyried yr argymhellion a wnaed yn adolygiad Hackitt. Teimlwn ei
bod hi'n bwysig inni barhau i fod yn weithredol o ran monitro sut
mae'r Gymraeg yn parhau i ymateb i ddatblygiadau, a hoffem gael
eich barn am sut orau y gallwn ni gael y wybodaeth ddiweddaraf am
waith y Grŵp Arbenigol?
Yn ogystal, yng ngoleuni gwaith y Grŵp
Arbenigol, a allwch chi egluro a fydd y Grŵp Cynghori ar
Ddiogelwch Tân yn parhau, ac os bydd, ar beth y byddent yn
canolbwyntio?
Mae'n ein taro ni fod pobl sy'n byw mewn blociau
uchel iawn yn y sector preifat yn wynebu cyfnod o ansicrwydd
sylweddol ac nid oes ganddynt yr un sicrwydd ag sydd gan
lesddeiliaid a thenantiaid yn y sector cymdeithasol. Felly, mae'r
Pwyllgor yn ystyried gwneud gwaith pellach yn ymwneud â
diogelwch tân mewn adeiladau uchel iawn yn y sector
preifat.
Yng ngoleuni'r ffaith bod toriad yr haf gerllaw, a
phwysigrwydd y mater hwn, byddem yn croesawu ymateb y gallem ei
drafod yn ein cyfarfod ar 11 Gorffennaf, sef cyfarfod ffurfiol
diwethaf yn nhymor yr haf.
Yn gywir
John Griffiths AC
Cadeirydd
Croesewir gohebiaeth yn Gymraeg neu'n
Saesneg.
We welcome correspondence in Welsh or
English.
